:
استاد احمد جاوید عارفی
قبل از اینکه در بارهٔ این مرض تباه کننده که اکثر جوانان جامعهٔ ما به آن دچار اند، صحبت کنیم، لازم میدانم تا در بارهٔ اصلیت نماز بحث مختصری ارائه کنم.
نماز را در زبان عربی (صلاة) میگویند، و صلاة در زبان عربی به معنای دعا آمده است،
صلاة از ریشه (صلی) گرفته شده است و مفهوم آن (چیز کجی را حرارت دادن) است تا راست شود، و نماز را صلاة میگویند؛
زیرا انسان و قلب وی با پیروی از خواهشات نفسانی مبتلا به کجی میشود،
ونماز او را به عجز بندگی، شکستن غرور و عظمت ذات یکتا متوجه ساخته، حرارتی را در قلبش ایجاد میکند که سبب استقامت انسان میگردد،
«إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَی عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنکَرِ»
همانا براستی که نماز انسان را از گناهان و بدکاری ها منع مینماید.
انسان با پیروی و فرمان برداری از نفس اماره دچار لغزش و گناه میشود،
و بوسیلهء نماز به آن حرارت وگرمی وعظمت الله جل جلاله رسیده وکجی آن دور میشود.
معنی دیگر صلاة، تحیت (احترام)، دعا و سلام است.
زیرا مؤمنان یکتا پرست، تمامی احترامات خویش را در نمازخود به پروردگار خویش تقدیم میدارند،
و درنماز عرض ونیاز به دربار الهی نموده، وبا سخن گفتن به پروردگار دعای خویش را نیز برایش تقدیم میدارند.
و در جای دیگر (صلاة) از اصل (صلت) گرفته شده است که به معنای تعلق و رابطه میباشد،
صلاة (نماز) ارتباط وعلاقهٔ انسان را با الله جل جلاله، مخلوقات، وهمنوعانش مستحکم میسازد.
زیرا انسان بی نماز با پروردگارعالمیان قطع رابطه نموده است، و با برگشت به نماز، رابطه اش را با الله جل جلاله دوباره مستحکم میسازد.
نماز انجام عمل مخصوصی است که با لفظ (الله اکبر) آغاز شده و با لفظ (السلام علیکم ورحمة الله) ختم میشود،
ودارای ارکان وشرایط خاصی میباشد از قبیل داشتن وضو و قیام و رکوع و سجود، و استقبال قبله و قرائت فاتحه و قرآن و خواندن اذکار.
فرض بودن نماز به قرآن، سنت و اجماع ثابت گردیده است.
خداوند متعال در قرآن امر می کند:
«وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ»
نماز را بر پا دارید، و می فرماید:
« ِانَّ الصَّلاَةَ کَانَتْ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ کِتَابًا مَّوْقُوتاً» (نساء 103). یعنی:
بی گمان که نماز بر مؤمنین در اوقات معینی فرض می باشد. و می فرماید:
«حَافِظُواْ عَلَی الصَّلَوَاتِ والصَّلاَةِ الْوُسْطَی» (بقره 238). یعنی:
بر نمازها محافظت نمایید، و همچنین بر نماز وسطی.
بسیاری از مفسرین گفته اند مراد از "صلاة الوسطی" یعنی :
بر نماز عصر محافظت کنید؛ یعنی آنرا به تاخیر نیاندازید.و می فرماید:
«وَأَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّیْلِ» (هود 114). یعنی:
در دو طرف روز و قسمتی از شب نماز بخوان.
در این آیت شریف نمازهای پنجگانه بیان شده است، زیرا نماز صبح دریک طرف، و نماز ظهر وعصر در طرف دیگر روز ادا میگردند،
زیرا روز دو بخش دارد: (غداة) که نام اول روز تا وقت زوال میباشد، وبعد از آن (عشیّ) است،
بنابراین در دو طرف روز سه نماز داخل شد، ودر این آیت شریف
«وَزُلَفًا مِّنَ اللَّیْلِ»
نماز مغرب و عشاء داخل میگردد.و می فرماید:
«أَقِمِ الصَّلاَةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلَی غَسَقِ اللَّیْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُودًا» (اسراء 78). یعنی:
نماز را به وقت زوال آفتاب و اولین تاریکی شب ادا نما.
علمای کرام میگویند:
«دلوک الشّمس» را زوال آفتاب گویند (یعنی وقت نماز ظهر)، و
«غسق اللّیل» را نیز اولین تاریکی شب گویند؛ که به اساس این آیت شریف نماز ظهر وعصر ثابت میگردد.
ومنظور از «وَقُرْآنَ الْفَجْرِ» همان نماز فجر (صبح) میباشد.
بنابراین هر پنج نماز (فجر، ظهر، عصر، مغرب و عشاء» در آیات فوق ثابت شده اند.
از أبو أمامه باهلی رضی الله عنه روایت شده که میگوید:
از رسول الله صلی الله علیه و سلم در روز حجة الوداع شنیدم که می فرمود:
«اعبدوا ربکم و صلوا خمسکم و صوموا شهرکم و أدوا زکاة أموالکم و أطیعوا ذا أمرکم تدخلوا جنة ربکم». یعنی:
پروردگار تان را عبادت کنید، و نماز های پنجگانهء تان را ادا نمایید، روزۀ ماهٔ رمضان تان را بگیرید، زکات اموال تانرا بدهید،
آنچه امر میکنم اطاعت کنید، تا به جنت پروردگارتان داخل شوید."المستدرک علی الصحیحین، هذا حدیث صحیح علی شرط مسلم".
و از طلحه بن عبیدالله رضی الله عنه روایت است یک نفر اعرابی (بادیه‌نشین) با موی سر ژولیده نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم آمد و گفت:
ای پیامبر خدا، به من بگو خداوند چه نمازهایی را بر من فرض کرده است.
پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود:
«الصلوات الخمس إلا أن تطوع شیئا».یعنی:
«نمازهای پنجگانه بر تو واجب است و جز آن بر تو واجب نیست مگر آنکه نماز سنت بخوانی». متفق علیه
بنابراین با استناد به آیات و احادیث فوق؛ بر هر مسلمان بالغ و عاقل واجب و فرض است که در طول شبانه روز پنج نماز را در سر وقت خود اداء کند،
و تخلف از آنها گناه و عقوبت بزرگی دارد، که معمولًا چنین عقوبتی بر ترک سایر عبادات تعلق نمی گیرد.
۳ شنبه ۶ می ۲۰۱۴
https://www.facebook.com/meydanestid