ايثار وتعاون در راه خدا ج
مولوی عبدالصمد “منیب”
عَن النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: ( مَثَلُ الْمُؤْمِنِينَ فِي تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ؛ إِذَا اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى )(1).
پیامبرصلی الله علیه وسلم الهام گرفته که می فرماید: مثال مؤمنین در محبت ورحم وعطوفت ومهربانی نسبت به هم مثل پیکری واحد است تمام مؤمنین مثل جسم واحدی هستند که هر وقت عضوی از این جسم واحد درد بگیرد دردش به تمام جسم می رسد.
تعاون و همکاری اجتماعی موارد متعددی دارد که از جمله آنها میتوان رسیدگی به بینوایان،فقراء،ايتام وبيوه زنان…، و کارهای نیک و گرهگشایی از مشکلات مردم نام برد.
در زندگی اجتماعی، سختی و مشکلاتی است که جز در سایه تعاون و همکاری هموار نمیشود، ادای مسؤلیتهای دینی ودینداری آنچه شایان ومورداجابت الله متعالی قراربگیرد ممکن نیست مگراینکه بسترهای تعاون وایثار رابگسترانیم وبا پشتیبانی از یکدیگر امکانپذیر میشود ،بناءلازم است تااین روحیه را در خود تقویت کنیم، تا بتوانیم با سهمگیری فعال و همدلی به یکدیگر کمک نمایم.
این روحیه، بیتردید در روابط اجتماعی انسان مؤثر است. در قرآن کریم در آیه ۲ سوره مبارکه مائده به این حقیقت اشاره شده و آمده است: وَتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ».
و در نیکوکارى و پرهیزگارى با یکدیگر همکارى کنید و در گناه و تعدى دستیار هم نشوید و از خدا پروا کنید که خدا سخت کیفر است».
پیامبر اسلام در مدینه زمینی را که شتر در آنجا زانو زده به قیمت ده دینار برای ساختمان مسجد خریداری نمود همه مسلمانان در ساختن و فراهم کردن وسایل ساختمانی همکاری کردند، حضرت نیز مانند سایر مسلمانان از اطراف سنگ میآورد، اسیدبن حضیر جلو رفت و عرض کرد: ای رسول گرامی! مرحمت کنید تا سنگ را من ببرم، حضرت فرمود: برو سنگ دیگری را بردار، بدین سان پیامبر(ص) در ساخت مسجد تعاون و همکاری کرد.
به همین سبب پیوستن مردم به بسترهای خیریه باعث می شود تا بتوانند قوای پراکنده خویش را متمرکز و استعدادها و امکانات را صرف بهبود کشور وآینده سازان کشورنمایم
همچنین در کنار این، جنبه های معنوی، اجتماعی و آثار سازنده این روحیه وبستر که در بهبود وضع اخلاقی و تغییر وضعیت بهتراجتماعی نیازمندان کشور نیز اهمیت دارد.
در واقع این کار وروحیه نوید آزادی و برابری هستند.
اگراین تغیر و همکاری ها به اندازه باشد که بیشتر مردم را در برگیرد و به تغییر اوضاع جامعه بیانجامد، تحقق آرمان های اجتماع در زمینه های شغل،تعليم وتربيت ، توفیق در ریشه کنی فقر ، هدفی دور از دسترس نخواهد بود.
همکاری جمعی مانع زوال ملت ها می شود
توجه به محرومان جامعه
يكي از مشكلاتي كه کشور ومسلمانان همواره دچار آن بوده و از آن رنج برده است، فاصله ثروتمندان ازفقرا و… در ميان اعضاي جامعه است.
تلاش كنيم تا با توجه كردن به محرومان، اين فاصله طبقاتي را كمتر كنيم.
جامعه صالح و مبتني بر ارزشهاي والاي انساني واسلامی راتنظين نمايم كه همه افراد آن جامعه، مزاياي نعمتهاي الهي، كه براي بشر آفريده شده، برخوردار باشند و دلسوزي وروحیه تعاون در بين آنان حاكم باشد; زيرا هدف از زندگي اجتماعي، كمك افراد به همديگر براي آسانتر شدن راه رسيدن به كمال است.
اسلام به عنوان آييني جامع، كه تمام نيازمنديهاي مادي و معنوي بشر در آن پيشبيني شده است، توجه خاصي به فقرا و محرومان جامعه دارد. پس بر ماست كه به عنوان يك مسلمان، اين مهم را هميشه به ياد داشته باشيم.
بدون ترديد، در هر جامعهاي افراد نيازمند، فقير و محروم وجود دارند; كساني كه يا توان كار و كوشش ندارند و يا درآمدشان به اندازهاي نيست كه تمام مخارج و هزينههايشان را تأمين نمايد.
از آنجا كه در بينش اسلامي، همه افراد بندگان خداو ند بوده و تمام ثروتها نيز ازآن اوست.
مكتب اسلام، به تعاون كه يكي از ضرورتهاي انسانی است توجه كرده و بر خيرخواهي، تقوا و شتاب در همكاري، همياري مؤمنان تأكيد نموده و آنان را از هرگونه تعاون در بديها و دشمنيها، كه به نابرابري و بيعدالتي اجتماعي دامن ميزند، بازداشته است.
اسلام مسلمانان را برادر يكديگر قرار داده و بر اين اساس، تضاد منافع را به اشتراك منافع و همدلي و همدردي تبديل نموده است. در نظام اسلامي، انسانها همانند اعضاي يك پيكر به شمار ميآيند كه اگر يكي از آنان دردي احساس نمايد و در رنج باشد، ديگر اعضا نيز در آن احساس با وي شريكند.
مسلمانان نسبت به يكديگر حقوق و وظايفي دارند كه يكي از آنها «مواسات در مال» است; در صورتي كه يكي از آنان نيازي داشته باشد، بايد در تأمين آن بكوشند.
اساس اسلام بر اجراي عدالت و توجه به محرومان جامعه است.
توجه به محرومان يعني: نجات جامعه از شكست اقتصادي.
موفقيت جامعه در گرو توجه به خواستهها و نيازهاي محرومان است.
خدمت به محرومان از آموزههاي دين اسلام و سيره انبيا و اولياست.
آزاد كردن افراد از بند فقر، حماسه اقتصادي است.
همدردي مسئولان با محرومان، موجب تقويت پايههاي جامعه ميشود.
با از بين بردن مشكلات اقتصادي، زمينه شكوفايي عدالت را در جامعه آماده كنيم.
يكي از عوامل مهم در نابودي جامعه، بيتوجهي به نيازهاي محرومان جامعه است.
براي نجات جامعه از نابودي، بايد ميان افراط و تفريط اقتصادي توازن برقرار كرد.
در روزهاي طاقتفرساي تحريم حس كمك به محرومان به ما نيروي دوباره ميبخشد.