سلسله ی وصایای پیامبر صلی الله وعلیه وآله واصحابه وسلم!
﴿بـخـش صــدو هفتاد و ششم﴾:
۱- ﴿نابود شوند کسانی که با تَکَلُّف (از ته ی حلق) سخن می‌گویند، ایشان سه مرتبه این جمله را تکرار کرد.﴾
شرح حدیث:
ساده زیستن و ساده سخن‌گفتن از صفات پیامبرِ اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم است.
مسلمان زمانی صحبت میکند، بایستی همانگونه صحبت کند که الله تعالی او را بدانگونه خلق کرده، و در صحبت کردن، تمکین، ناز، عشوه و تکلف نکند.
این عادت زشت اکثراً میان زنان رائج است.
زنانیکه آواز شان را حین صحبت کردن اینطرف و آنطرف میکنند، آواز شان را باریک و لحن شان را تغییر میدهند، عشوه و ناز و تمکین میکنند، شامل این حدیث میشوند.
یعنی، با این کار خویش فقط نابودی خود را از الله تعالی طلب میکنند.
لفظِ هَلَکَ در شروع حدیث مبارکه از ریشه ی هلاک گرفته شده، و این خطرناک ترین نکوهشِ این عمل زشت توسط رسول کریم صلی الله و علیه وسلم است.
یعنی هلاک باد آنکسی که با لحنش حین سخن زدن تکلف میکند.
لفظ هلاک باد، بر مرد و زن، هر دو طبقه وارد شده:
هلاک باد مرد تلکف کننده در سخن زدن، هلاک باد زن تکلف کننده در سخن زدن.
حکمت تکلف در سخن زدن، جلب و جذبِ توجه ی جنس مخالف است، و این نوع عادت، یک دروغِ تکلفی است که انسان آنچه در طبیعتش نیست، با دروغ، مکر و حیله، آن را بخودش نسبت میدهد، که این کار باعث فتنه و ارتکاب گناه میشود.
الله تعالی در قرآن کریم خطاب به پیامبراکرم صلی الله و علیه وسلم میفرماید:
﴿وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُتَكَلِّفِينَ ٨٦﴾ (ص ۸۶)
«بگو که من (پیامبر) اهل تَکلُف نیستم».
برخی از مردم سعی میکنند، هنگام سخن گفتن از حالت و صدای عادی خویش بیرون رفته، با تکلف، سخن بگویند، الله سبحانه و تعالی این عمل را نمی‌پسندد و رسول کریم صلی الله و علیه وسلم به شدت آن را نکوهش نموده است.
حدیث دوم:
۲- ﴿در دنیا هم‌چون رهگذر زندگی کن.﴾
شرح حدیث:
انسان، رهگذری است که از عالم ارواح به راه افتاده و پس از طیِ سفرِ نسبتاً طولانی، سرانجام به منزل مقصود خواهد رسید؛ ولی در اثنای این سفر، مدتی در عالم ارواح، سپس در شکم مادر و بعد از آن در دنیا، سپس در عالم برزخ و میدان محشر بوده و پس از آن بر اساس عملکرد خویش یا برای همیشه به بهشت و یا اینکه به دوزخ خواهد رفت.
رسول کریم صلی الله و علیه وسلم فرمودند:
دنیا زندان مسلمان و بهشت کافر است.انسانِ مسلمان زندگی دنیا را به عنوان مقدمه‌ای برای زندگی جاودان پس از مرگ می‌داند و به جای گسترانیدن بساط لهو و لعب، مشغول توشه‌برداری برای فردای خویش میشود.
اما انسان کافر، دنیا را جولانگاه بزرگی برای برآورده نمودن سایر آرزوهای خویش می‌پندارد و چنان به ساخت و ساز آن می‌پردازد که گویی آخرتی در کار نیست.
رسول کریم صلی الله و علیه وسلم با آوردن مثال زیبایی فرمود:
در دنیا هم‌چون رهگذر زندگی کن.
ابن عمر میفرماید:
﴿وقتی صبح کردی، منتظر شام مباش و چون شب کردی، منتظر صبح مباش و از صحت خویش برای روزهای بیماری و از حیات خویش برای روزهای پس از مرگ، توشه برگیر.﴾
حدیث سوم:
۳- برای دروغگو بودنِ فرد کافی است که هر آنچه را می‌شنود (بدون تحقیق) برای دیگران بازگو کند.
شرح حدیث:
دروغگو دشمنِ الله سبحانه و تعالی است. و کسی که سخنان دیگران را، بدون تحقیق، منتقل میکند نیز دروغگو است.
وقتی کسی سخنی را با شما در میان می‌گذارد، در واقع امانتی را به شما می‌سپارد؛ چنان‌که رسول کریم صلی الله و علیه وسلم فرمودند:
﴿سخنِ مجلس، امانت به شمار می‌رود.﴾
برخی عادت کرده‌اند هرچه را می‌شنوند، فوراً انعکاس میدهند، سرانجام مشخص میگردد که آن خبر، دروغی بیش نبوده است.
الله سبحانه و تعالی میفرماید:
هرگاه فاسقی به شما خبری رساند، تحقیق و بررسی کنید (و ببینید که سخنش راست است یا دروغ).
رسول کریم صلی الله و علیه وسلم فرمودند:
مردم در نتیجه ی گفتار خویش، وارونه به دوزخ می‌افتند، پس باید مواظب بود و زبان خود را جز در موارد خیر به کار نَبَست.
رسول کریم صلی الله و علیه و سلم میفرماید:
﴿کسی که به خدا و روز آخرت ایمان دارد، یا سخن نیک بر زبان بیاورد و یا ساکت بنشیند.﴾
انسانِ مسلمان اگر سخن نیک نگوید، خاموش بنشیند بهتر است از اینکه با دهن باز کردنش باعث رنجش خاطر کسی شود، و یا فتنه ای ایجاد کند.
متأسفانه، در زندگی معاصر، اکثریت به این مرض مدهش و خطرناک مبتلأ اند و با نداشتن علم و فهم کافی در مورد چیزی، و یا کسی، عاجلاً سخنی را بزبان میرانند که این سخن بی بنیاد: ۱- بدون تأخیر، و عاجلاً در اعمال نامه ی شان ثبت میگردد.
۲- شنوندگان و اهل مجلس را تحت تأثیر سخن دروغ و یا اشتباهش می آورد.
۳- سبب رنجش خاطِرِ کسی میشود.
۴- این سخن بزرگ میشود، و از اهل مجلس خارج شده، میان یک جماعت بزرگی منتشر میشود.
۵- سامعینِ مغرض، بی علم و بیخرد از این سخن فتنه هائی را ایجاد میکنند.
۶- بُغض، کدورت، بدبینی، و قضاوتِ بیجا و بیمورد میان توده های بزرگی از جمیعت انسانها در جامعه ایجاد میگردد.
۷- در آخرت، اگر الله تعالی حق خودش را ببخشد، حقِ کسی را که با این سخنِ بیهوده تلف کرده از او ستانیده میشود.
طوری که در بالای پل صراط، انسانها از یکدیگر در مورد این غیبت و یا سخن های بیهوده و فتنه انگیز شان قصاص میشود، و الله تعالی حق را از آنها گرفته به حق دار میرساند.
پس منحیث یک مسلمان، بایستی متوجه زبان، کلام و سخنان خویش باشیم، و قبل از اینکه در مورد کسی سخن میرانیم، عاقبتِ فتنه و جزائی که بوسیله ی آن در دنیا و آخرت کسب میکنیم، را در نظر بگیریم، و گوشه ی زبان را دندان گرفته، خاموش بنشینیم.
الله سبحانه و تعالی توفیق مان دهد تا در نقش قدم های مبارکِ حضرت رسول کریم صلی الله و علیه وسلم، هم خودمان، و هم خانوداه ی مان، پا گذاریم و از نهیاتش نهی کنیم و به معروفش حریص باشیم.
اللهم ربنا آمین، یا رب العلیمن!
عزیزانِ گرانقدر:
لطفاً این وصایای گرانبهای حضرت رسول کریم صلی الله وعلیه وسلم را بخوانید، بدانید، عمل کنید و بدیگران رسانید تا ان شأ الله اجر دنیوی واخروی نصیب تان گردد.
