زن میتواند بدون اجازه شوهر به حج فرضی سفرکند
تتبع ونگـارش :
الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«
مدیـــر مطـالعات سـتراتیژیک افغان و
مسؤل مرکز کلتوری دحـــــق لاره- جرمن
ا
گر زن حج فرضی را قبلاً انجام نداده باشد و او واجد شرایط حج فرضی شده باشد، رای اکثریت مطلق علماء وفقها ی اینست که : برای زن مستحب است که قبل از اشتراک در مراسم حج فرضی، موضوع را با شوهر خویش مطرح نموده ورضایت سفر حج فرضی را از شوهر حاصل نماید. اگرشوهر موافقت به سفر کرد ، چه بهتر و اگر احیانآ شوهر در مورد سفر به حج فرضی ، مخالفت کرد ، زن میتواند بدون اجازه شوهر فریضه حج را مطابق سایر شرع دین مقدس اسلاام به معیت محرم شرعی، انجام دهد. شرع اسلامی برای زن اجازه داده تا در ادای حج فرضی شتاب کند ، تا برائت ذمه حاصل نماید.
طوریکه گفته شد: در شرع اسلامی برای شوهر اجازه داده نمیشود ، تا همسر خویش را از انجام عبادت فرضی از جمله نماز ، روزه حج وغیره … منع نماید . حج عبادتی است‌كه بر همسر واجب‌گردیده و اطاعت مخلوق در معصیت خالق روا نیست .
از جانب دیگر شوهر مسلمان برعلاوهء اینکه نباید در رفتن حج فرضی برای زوجه خویش ممانعتی بعمل ارد ، بلکه بالعکس کوشش نماید ، تا تسهیلات لازمی را برای سفرهمسرش مساعد سازد . ولی در حج مستحبه حق برای شوهر در ممانعت به رفتن حج مستحبه داده شده است
دارقطنی از ابن عمر روایت كرده كه پیامبر صلی الله علیه و سلم دربارهء زن ثروتمندیـ‌كه شوهردارد، و مانع حج او میشود،گفت: « ليس لها أن تنطلق إلا بإذن زوجها » او حق ندارد برود مگر با اجازه شوهرش) ( طوریکه ملاحظه میشود : سوال درباره حج سنت و غیرفرضی بوده است).
امام ابن قدامه رحمه الله می گوید:
«شوهر نمی تواند همسرش را از حج فریضه ممانعت کند، و این رأی نخعی و اسحاق و ابوثور و اصحاب رای و قول صحیح شافعی است، زیرا (این عبادت) فرض است، و برای مرد روا نیست زن را ممانعت کند، مانند روزه رمضان و نمازهای پنجگانه، البته مستحب است که قبل از همه زن از شوهر خویش اجازه بگیرد، اگر اجازه داد (که بهتر) وگرنه بدون اجازه او برود، ولی در حج مستحبه شوهر می تواند زن را ممانعت کند.
ابن منذر گفته است:
همه آن علمایی که من از آنها حفظ کرده‌ام اجماع دارند به این که شوهر میتواند زنش را از رفتن به حج غیرواجب باز دارد؛ این حکم برای شوهر بدین سبب است که حق شوهر بر زن واجب است و زن اجازه ندارد حق شوهرش را از بین ببرد برای عبادتی که واجب نیست. « المغنی: ۵/۳».
شیخ ابن عثیمین میگوید:
شیخ ابن عثمین در جواب سوالی :«اگر مرد همسرش را از رفتن به حج منع کند، گناهکار است؟ » میفرماید : « بلی ، اگر همسرش را از رفتن به حجی که شروط آن فراهم شده باشد منع کند، او گناهکار است، یعنی اگر زن (به شوهرش) بگوید : این محرم (من) است، این برادرم است و با او به حج می روم، و پول حج رفتن را هم دارم، و از تو هیچ پولی نمی خواهم، در اینصورت اگر آن زن قبلا فریضه حج را انجام نداده باشد، در آنصورت بر مرد واجب است به همسرش اجازه دهد، اگر اجازه نداد زن می تواند حج کند هرچند بدون اجازه شوهر باشد، مگر آنکه زن بترسد که شوهرش وی را طلاق دهد، در اینحالت او معذور است». « فتاوی ابن عثیمین » (۲۱/۱۱۵) .
والله اعلم بالصواب – ختم