تظاهری او حقیقی ادعاګانی
لیکوال : نثار حمد صمد
حاتم اصم (رح) فرمايلي دي : څوک چی د څلورو شيانو پرته د نورو څلورو شيانو ادعا کوي ، ادعا یا دعوه یې باطله ده :
لومړی ـ څوک چي د الله پاک د عبادت دعوه کوي ، خو د حرامو شيانو څخه پرهیز نه کوي دعوه يې باطله ده ؛
دوهم ـ څوک چي د رسول الله (ص) د محبت دعوه کوي ، خو مسکينان حقير او خوار ګڼي دعوه يې باطله ده ؛
درېیم ـ څوک چي د جنت دعوه کوي ، مګر خيرات یا صدقه نه ورکوي دعوه يې باطله ده ؛
څلورم ـ څوک چي د دوږخ د بيري دعوه کوي ، خو د ګناهونو څخه ځان نه ساتي دعوه يې باطله ده .
هو ، څومره لوی درس ، لوی پند او لوی نصیحت ! په رښتیا هم که موږ او تاسی د الهی عبادت دعوه او د اسلام ټیکه داري کوو خو حرام اعمال هم کوو یا حرام خواړه هم خورو نو ادعا مو کورټ درواغ ده ؛ که د نبی کریم (ص) د انس او مینی ادعا کوو خو بیوزلي په باک نه راوړو نو کورټ درواغ وایو ؛ که د اسلام ټینګه ادعا کوو خو هیڅ صدقه یا خیرات نه ورکوو ( یا هغه په ریا او میلمستیا سره کوو ) نو درواغ وایو ؛ او که له دوږخه د بیری څرګندونه کوو خو مسلسل ګناهونه هم کوو ، ظلم کوو ، خیانت کوو ، قتل کوو ، د بل حق خورو ، غرور کوو ، قوم پالنه او بد پالنه کوو نو درواغ وایو . آیا ښه به نه وی چی تیر هیر کړو ؟ ځکه ، هغو بیله تاوانه څه ګټه رارسولې ده ؟ که لږ په ګرېوان کی وګورو ، بس یوه پاکه اراده او قلبی فیصله غواړی نه بل څه .
نو الله (ج) دې د هر مسلمان منجمله افغان دغسی تظاهری او نمایشی ادعاګانی په اصلی او حقیقی ادعاګانو سره بدلی کړی .
منبع : د لیکوال اثر ( اخلاقی کنایې ـ لومړی ټوک ؛ ۲۰۱۲ ) ؛ ۲۴۹ ـ ۲۵۰ مخونه .