نقش فضای سبزواهميت آن درزندگی انسان
ريشۀ ارتباط و علاقه انسان به نبات از سالهاي بسيار دور و شايد از دوران انسانهاي اوليه نشأت مي گيرد. در طول تاريخ استفاده از نبات مسير تكاملي و اشتقاق علمي گسترده أي داشته است. در اين راستا از زمان يما اولين شاه آرياي در بلخ و بعداً مهاجرت آريائي ها، مردمبه ساير نقاط، همواره در توسعه فضاي سبز و كشت نباتات كوشا بوده اند به طوري كه روزگاري کشور ما به نام كشور سرسبز شهرت داشت.
متأسفانه در دوران جنگ هاي اخير در كشور ما نباتات مورد بي مهري بسيار قرار گرفته اند، بدين جهت بالا بردن سطح آگاهي هاي مردم در مورد فضاي سبز و آشنايي با خواص نباتات ضرورتي است كه مانع بروز فاجعه نابودي شهرها بر اثر آلودگي هوا و محيط زيست مي گردد. به همين منظور اهميت دادن به نقش فضاي سبز در زندگي انسانها و ايجاد علاقه بيشتر به درخت وگل وچمن در وجود هركس امري است بسيار مهم كه در اينجا به طور اختصار به مواردي از آن اشاره مي شود كه اميد است علاقه و تفكر بيشتري را برانگيزد و هركس بتواند مشوقي دلسوز براي ايجاد فضاي سبز در محيط زندگي خود باشد:
۱) جذب شعاع
دو دسته از شعاع آفتابي تأثيرات چشمگيري سرطانی بر بدن انسان و ساير جانداران باقي مي گذارند. احساس آرامشي را كه انسان در سايه، به ويژه در سايه يك درخت احساس مي كند .
۲) جذب گرد و غبار
درختان به سبب پراكندگي شاخ و برگ خود بر تمام زوايا و سطوح، همچون يك گردگير عمل مي كنند. اگر درخت را به دقت نظاره كنيم مي توانيم تنه آن را به جاي دسته و شاخ و برگ آن را به جاي پرهاي روي يك گردگير معمولي كه در خانه بكار گرفته مي شود ، تصور كنيم.
با اين ويژگي ، درختاني كه در خاك ثابت مانده اند به منزله يك گردگير كاشته شده در زمين نقش خود را ايفا مي كنند.طي بررسيهاي بعمل آمده يك هكتار از فضاي سبز كه حدوداً ۲۰۰ درخت در آن كشته شده باشد تا ۶۸ تن از گرد و غبار را در هر بارندگي در خود جذب مي كند.كاملاً واضح است كه با وجود چنين درختاني زدودن ۶۸ تن گرد وغبار ، رايگان خواهد شد در صورتيكه بدون اين درختان بايد هزينه بسياري را براي اين كار اختصاص داد.
۳) توليد آکسيجن
هواي مورد نياز انسان در روز حدود۱۵ كيلوگرام است. درحالي كه جذب غذاي مورد احتياج وي به آب ۵/۱ كيلوگرام و غذا ۵/۲ كيلوگرام مي باشد.از اين مقدار هواي سالم كه به بدن انسان وارد مي شود ۷۸ فيصد آن را نيتروژن و ۲۱ فيصد آن را آکسيجن تشكيل مي دهد. گازهاي ديگر مانند گاز كاربنيك، نئون و هليوم به همراه اكسيدهاي کاربن و گوگرد مقدار بسيار ناچيزي از وزن هوا را تشكيل مي دهند.
۴) توليد فيتونسيد:
بررسيهاي دانشمندان علم محيط زيست نشان مي دهد كه درختاني مانند چهار مغز،كاج ،بلوط ، فندق، سروكوهي،و غیره از خود ماده اي به نام فيتونسيد در فضا رها مي سازند كه براي بسياري از باكتريها و قارچهاي تك سلولي و برخي از حشرات ريز اثر كشندگي دارد.
۵) تعديل آب و هوا:
درختان با تعريق و تعرق خود نقش حساسي در كاهش دماي ميكروكليما و افزايش رطوبت نسبي هوا ايفا مي كنند.دماي يك هكتار فضاي سبز در جوزا تا ۵/۴ درجه كمتر از فضاي مجاور خالي از درخت است.و به همين نحو رطوبت نسبي درون يك فضاي سبز تا۱۱% بيش از محيط خارج اندازه گيري شده است.با تعديل دو پارامتر ياد شده ،فضاي سبز، ميكروكليمايي به وجود مي آورد كه آسايش فيزيكي مناسبي براي زيست انسان در پي دارد.
۶) موثر در كاهش آلودگي صدا:
در حالي كه آلودگي هواي هرات يا آلودگي صدا وسایط همراه است،بسياري از شهروندان از آن رنج می برند که درختان مانع بزرگ آن است. علاوتاْ فضای سبز برای این موارد ضروری است:
كاهش ضربان قلب و ناراحتي در آهنگ قلب و چرخه خون(افزايش احتمال سكته قلبي
فشار عصبي، دگرگوني آهنگ تنفس و نبض،كاهش گرماي پوست،كاهش واكنش مقاوم به صوت،تنگي عروق واختلال در نظم متابوليسم بدن
آلودگي صوتي غيرقابل تحمل كه خود موجب انحراف سيستم اعصاب نباتي و حركتي شده كه در نتيجه اين اختلال بر كل بدن مؤثر است.
انجینیر وکیل احمد