حقوق انسان و مفهوم " انسان"
ایرین خان
یکی از مسایل جنجال برانگیز میان کشور های بزرگ و کشورهای عقب افتیده قضیه حقوق بشر است که از ان همیشه کشورهایی زیر تازیانه کشور های بزرگ بدلیل عدم مراعات حقوق بشر قرار میگیرند.
البته مسئله حقوق بشر چیزی است که باید توسط بنی آدم به آن توجه جدی مبذول گردد ولی آنچه را ما در ساحه تطبیق میبینیم چیزی است دیگر!. این قانون که برهبری کشورهای پیروز در جنگ دوم جهانی طرح و به تصویب دیگر کشورهای عضو ملل متحد نیز رسید مایه امیدی بود به اینکه بعد از این انسان بصفت انسان از حقوق اساسی و اولی خود برخوردار شود، دیگر انسان نباید هرگز مورد بهره برداری، سوء استفاده ، تجاوز، هتک حرمت ، تبعیض ، شکنجه و توهین توسط همنوعش در هیچ جای دنیا قرار گیرد. آزادی بیان و عقیده داشته باشد و… ولی درطول این مدت این مأمول کمتر جامه عمل پوشیده بیشتر مورد سوء استفاده قدرت مندان جهانی در برابر کشورهای دیگر قرار گرفت. گرچه درخواست کشورهای بزرگ غربی از دیگران برای پیاده کردن اساسات حقوق بشر امری نیکویی بود اما در حقیقت این در خواست همیشه پوشیده در هالهء از اغراض غیر اعلان شده یی صورت میگرفت بدلیل اینکه کشور های بزرگ غربی و در مقدمه امریکا همیشه در قسمت برخورد خویش با کشورهای ناقض حقوق بشر به یک شیوه رفتار نکرده بلکه با کشور های مختلف درینمورد به حساب منافع و مصالح خود برخورد داشته اند. بگونه مثال اگر نقض حقوق بشر از جمله عناوین برجسته در گفتار و نکوهش شان در کوبا و دیگر کشورهای اروپای شرقی سابقه و کشور های پیرو سوسیالیزم بود ، در کشور های دیگری که دنباله رو خودشان بود از همان لفظ و گفتار و نکوهش استفاده نکرده بلکه در بسا موارد همین مدعیان تطبیق حقوق بشر از ناقضین بزرگ حقوق بشر حمایه میکردند مثلا در مورد رژیم شاه ایران و یا هم رژیم عربستان وغیره سکوت و یا هم خیلی سطحی گذر میکردند و چه بسا که در بوجود اوردن نظام های ناقض حقوق بشر دست میداشتند چنانچه رژیم پنوشیه در چیلی خود محصولی بود از مزرعه دستگاه های استخبارتی ایالات متحده در امریکای جنوبی ، یا حمایه و توطید بدترین رژیم اپارتاید در جنوب افریقا( رودزیای سابق) که انسان ها را به حساب رنگ و نژاد درجه بندی میکرد.
اضافه بر اینها اگر ما سجل این کشورهای به اصطلاح مدافعین حقوق بشر را در سطح کل جهان ببینیم دیده میشود که همین کشورها در خارج از محدوده جغرافیایی خود شان بد ترین انواع نقض حقوق بشر را بجا میکردند: کنگو، الجزائر، لیبیا، موزمبیق، پانامه، رواندا، فلسطین و دهها کشور و ملت دیگر در نیمه دوم قرن گذشته و حادثات درد انگیزی در افغانستان، عراق و فلسطین و حتی داخل همین کشورهای مدعی حقوق بشر( در قضایایی که مربوط به اقوام و ملیت های غیر اروپایی در جامعه اروپا است) در قرن موجود شاهد دو گونه بودن اندیشه و عمل انها میباشد.
این کشور ها که در کشور ما حتی تصویر برداری مجرم را نقض حقوق بشر تلقی میکنند، اعدام مجرم مشهود و مفسد را منافی حقوق بشر میدانند، بمبارد نمودن، بگلوله بستن مردم عامه بیگناه را یک امر عادی تلقی نموده و در نهایت یک تأسف یا مبلغ سه چهار هزار دولاری برای مقتول در صورتیکه خیلی سرو صدا برخاست پرداخت میشود. چنانچه گذارش جدید تلویزیون آریانای آقای بیات در اخبار ساعت هشت 28 می از یکی از همین آسان زیر پا نمودن اساسی ترین حق انسان در افغانستان توسط قوای ائتلاف در راههای عامه خبری داشت.
این دو گونگی در برخورد کشورهای غربی با موضوع حقوق بشر در راپور سازمان عفو بین المللی که بتازگی صادر گردیده است نیز یاد گردیده است . چنانچه دوره ریاست جورج بوش را تأسف بار برای حقوق بشر دانسته است اظهار امید شده است تا رؤسای آینده ایالات متحده امریکا بتوانند حقوق بشر را مراعات نمایند.
در مصاحبه تلویزیونی مستقیم که امروز ظهر 28 می 2008 تلویزیون الجزیره با خانم ایرین خان رئیسه سازمان عفو بین المللی داشت خانم ایرین خان اظهار داشت بر حکومات جهان است تا بخاطر مراعات نکردن حقوق بشر طالب عفو از مردم شوند. وی افزود که حکومت امریکا درس بدی بدیگران داد وقتی اجازه تعذیب محبوسین متهم به تروریزم { که تا حال هیچ تعریف مشخصی برایش نداده اند} را صادر کرد.
وی در جواب سؤالی ضمن تأیید اینکه در غرب هم حقوق بشر را زیر پا میکنند ، گفت: مؤسسه ما ( سازمان عفو بین المللی ) از نفاق و دو رویی این کشور ها در مورد حقوق بشر پرده برداری میکند.
درین شکی نیست که ساحه تطبیق حقوق بشر در کشور های غربی وسیع تر است نسبت به خیلی از کشورهای عقب افتیده و روبه انکشاف ولی این تطبیق حقوق بشر در غرب نه بمفهوم کلی ان است ، بلکه عملکرد این کشورها انسان را وامیدارد تا به این قناعت برسد که در دنیای غرب مفهوم کلمه " بشر یا انسان " به افراد خاصی اطلاق میشود که دارای پوست سفید و چشمان آبی و موی غیر سیاه باشند یعنی نژاد اروپایی .
اما انانیکه ازدیگر قاره ها اند و با رنگ و چهره متفاوتی زندگی میکنند گویا هنوز مفهوم کلمه " بشر و انسان " بر سر شان سایه نینداخته است.
اداره زندانهای بدنامی چون گوانتانامو، بگرام و ابوغریب و زندانهای نا معلوم سری دیگری توسط این مدعیان حقوق بشر عرق شرم را بر جبین هر انسان صادق و مؤمن به حقوق انسان مینشاند.
و شاید گرمی و حرارت معرکه و آتش عشق بجمع ثروت و توسیع سیطره و نفوذ نژادی و اندیشوی آب را در زیر جلد این اقایان خشکیده است.
درین میان نقش وسائل اطلاعات جمعی غربی را بمثابه قوه چهارم این کشورها درین زمینه نباید از یاد برد!.
حمید عطا ا دم