بسم الله الرحمن الرحیم
عبد الرحیم هاتف سیاستمدارحلیم
الحاج امین الدین « سعـیـدی- سعيد افغاني »
مدیر مرکز مطالعات ستراتــیــژیکی افغان
ومسؤل مرکزفرهنگی د حق لاره- جرمنی
«كل نفس ذائقة الموت وإنما توفون أجوركم يوم القيامة فمن زحزح عن النار وأدخل الجنة فقد فاز وما الحياة الدنيا إلا متاع الغرور » (سوره آل عمران : آیه ۱۸۵ ) ( هر نفسى چشندهء مرگ است وجز اين نيست كه مزد خويش را تمام داده خواهيد شد در روز قيامت، پس هر كه از دوزخ دور داشته شد وبه بهشت آورده شد هر آئينه به مراد رسيد وزندگى دنيا جز بهره فريبينده بيش نيست). همچنان پروردگار با عظمت در سوره ( لقمان آیه :۳۴ ) « ميفرمايد :« وما تدرى نفس ماذا تكسب غدٱ وما تدرى نفس بأى أرض تموت » ( وهيچ شخصى نمى داند فردا چه كار خواهد كرد و هيچ كسى نميداند كه به كدامين سر زمين خواهد مرد). وباز هم میفرماید : « فإذا جا ء أجلهم لا يستاخرون ساعة ولا يستقدمون » ( چون وقت مقرر أجل فرا رسد ، نه ساعتى پيش رود ونه به تاخير انداخته ميشود ) .
با تآسف فروان خبر وفات دانشمند شهیر کشور، سیاستمدار حلیم و بزرګ کشور عبد الرحیم هاتف را دریافتم.
اینک به پاس دوستی وشناخت که ازین دانشمند و شخصیت بزرګ کشور داشتم و دارم صرف غرض ادای حق دوستی وشهادت خیر و بزرګی ووطن دوستی ایشان دو سرګذشت کار دیپلوماتیک آنرا با شما شریک می سازم . امید وار هستم به نحوی ادای وجیبه نموده باشم .
ملاقات عبد الرحیم هاتف با صدام حسین قویترین رییس جمهور دولت عربی عراق در اواخر قرن ګذشته :
به سلسله سفرها وتلاش های مرحوم عبدالرحیم هاتف شخصیت برازندهء کشور برای تأمین صلح و استقرار درکشور عزیز مان افغانستان و منطقه وتلاش برای حل مسایل مطروحهء کشور ما افغانستان ومنطقه، در سال ۱۹۹۰ م من یکجاء با عبد الرحیم هاتف عازم عراق شدیم ، این سفر در زمان صورت گرفت که فقط تقریبآ ۲۵ روز بعد آن عراق به کویت حمله میکند. زمانیکه ما وارد بغداد شدیم فضای آن کشور حالت خاصی نظامی بخود اختیار نموده بود.
همه ای مسولین ملکی ونظامی در حالت اماده باش واحضارات در جه یک بسر می بردند. سراسر شهر بغداد از میدان هوای الی پایتخت با وسایل حربی ونظامی وامادگی برای یک حالت اضطراری بچشم میخورد.
محل اقامت ما در یکی از قصر های صدام حسین انتخاب گردیده بود، ما با تشریفات وسکورد خاصی تشریفاتی در محل اقامت خویش جابجاء شدیم . بعد از استراحت کوتاه ، امور تشریفاتی ، وقت ملاقات ومدت ملاقات ما با صدام حسین توسط رییس تشریفات صدام حسین بما اعلان گردید .
ما به فردای آنروز با تشریفات خاص قطعه نظامی به قصر ریاست جمهوری ، به ملاقات صدام حسین برده شدیم. صدام حسین درحالیکه به لباس نظامی خاص ملبس بود و سلاح کمری خورد نیز با خود داشت، به استقبال عبدالرحیم هاتف آمد.
عبد الرحیم هاتف صحبت خویش را با زبان فصیح وجملات زیبای عربی آغاز کرد. شنیدن چند کلیمهء عربی وآنهم با فصاحت عالی ، بر روحیه قویترین رییس جمهور کشور عربی درمنطقه یعنی صدام حسین تأثیر خاص کرد و با فشار دادن دست صمیمی از عبد الرحیم هاتف استقبال بعمل آورد. در این ملاقات با صدام حسین طارق عزیز ، وط یاسین رمضا ن معاون دوم ورییس دفتر صدام حسین در حالیکه لباس نظامی بتن داشتند ، نیز حضور داشتند .
عبد الرحیم هاتف طبق پروتوکول تعین شده با فورمولبندی دقیق عالمانه هدف سفر خویش را با کشور عراق وملاقات با جلالتماب صدام حسین در میان گذاشت . در این ملاقات محترم عبد الرحیم هاتف در مورد اوضاع افغانستان ، ومنطقه معلومات موجز را مطابق وقت تعیین شده ارایه داشت.
صدام حسین بادرنظرداشت اینکه خسته بنظر میرسید با تمام دقت وتاید ، صحبت های عبد الرحیم هاتف را گوش میداد ، ودر هربخش به طارق عزیز وط یاسین رمضان هدایت میداد ، صدام حسین از تحلیل عالمانه محترم هاتف بخصوص از معلومات ارایه شده در مورد مواضع کشور های منطقه واز جمله جمهوری ایران وکشور روسیه با افغانستان با دقت تام گوش داد. محترم هاتف کوشش میکرد تا صحبت های خویش واین ملاقات را مطابق وقت قبلاً تعیین شده به پایان برساند ، ولی صدام حسین با علاقمندی خاصی صحبت جناب ع هاتف را با سوالهای خویش طولانی ساخت .
من چند بار با صدام حسین ملاقات داشتم ولی در این ملاقات ملاحظه کردم که صدام حسین تا چه اندزه تحت صحبت های محترم عبد الرحیم هاتف قرار گرفته است .
عبدالرحیم هاتف مانند یک حکیم ، یک عالم وخبیر بر روان صدام حسین اثر گذاشت و باین ترتیب درعمل وقت ملاقات به اساس علاقمندي صدام و سوالات وی، سه برابر وقت تعین شده طولانی شد. خواسته های مطرح شده توسط جانب افغانی، یادداشت وبرای عملی شدن آن به مسولین عراقی توسط صدام حسین هدایت عاجل داده شد.
صدام حسین ، از ملاقات با عبد الرحیم هاتف ابراز تشکر نموده وبه ط یاسین رمضان هدایت فرمود تا جناب ع هاتف را مطابق به امکانات زمانی وکاری جناب هاتف به اماکن تاریخی بغداد ، نجف وکربلا همرای نموده ومدت اضافه برای باقی ماندن هاتف صاحب در عراق مطرح کرد که با خرسندی پذیرفته شد .
صدام حسین که بعدها معلوم شد، مصرف تدارک حمله با کویت بود ، از صحبت های عالمانه هاتف با ابراز خرسندی استقبال کرد .
ملاقات عبد الرحیم هاتف با حافظ الاسد ریس جمهور سوریه:
چنانچه ګفته آمدیم به سلسلهء سفرهای جناب عبدالرحیم هاتف برای امر صلح و حل مشاکل مطرح درکشورومنطقه در اواخر سال ۱۹۹۱ م زمانیکه مصروف ایفای وظیفه در سفارت افغانی در کشور لیبا ءبودم یادداشتی از وزارت خارجه افغانستان در یافتم که غرض تنطیم سفر عبد الرحیم هاتف به کشور سوریه سفر نمایم که به اساس آن یکروز قبل از تشریف اوری هاتف صاحب ، به شهر دمشق مواصلت کردم .
بفردا همان روز به میدان بین المللی شهر دمشق رفتیم واز عبد الرحیم هاتف به همراهی مسؤولین ریاست دفتر ریاست جمهوری حافظ الاسد از عبد الرحیم هاتف پذیرای بعمل اوردم .
زمانیکه به اقامت گاه خویش در دمشق مواصلت کردیم، موضوع ملاقات با حافظ الاسد را با مسولین جانب سوری در میان گذاتشیم.
جانب سوری خواستار ملاقات عبد الرحیم هاتف با عبد الحلیم خدام شد ند وگفتند که متاسفانه حافظ الاسد در خارج شهر دمشق ودرولایت لاذقیه که از دمشق فاصله زیادی دارد، مصروف میباشند .
ما ملاقات با عبد الحلیم خدام معاون حافظ الاسد ، را پذیر فتیم ولی در ضمن در صورت ممکن خواستار ملاقات با حافظ الاسد نیز شدیم .
بفرادی آن روز بعد از ظهر مسول دفتر تشریفات ریاست جمهوری حافظ الاسد ،غرض ملاقات موجز به نزد عبد الرحیم هاتف در اقامتگاه شان آمده ودر مورد جزئیات ملاقات جناب عبد الرحیم هاتف با حافظ الاسد توضحیات را بعمل اورند . ما بعد از ظهر با تشریفات به ملاقات حافظ الاسد به قصر ریاست جمهوری حافظ الاسد انتقال داده شدیم.
واقعآ هم حافظ الاسد از ولایت لاذیقه در همین لحاظات به شهر دمشق مواصلت کرده بود ، حتی عینک مطالعه خویش در بکس دستی خویش گذاشته بود واز عینک مطالعهء رییس دفترخویش استفاده نمود ، ملاقات رسمی آغاز شد وعبد الرحیم هاتف با فهم عالی سیاسی ودیپلوماتیک صحبت را آغاز کرد وطرح های خیر اندیشانه را در رابطه به صلح منطقه و حل مسایل مطروحهء افغانستان و منطقه با محترم حافظ الاسد در میان گذاشت .
عبد الرحیم هاتف چنان سیاستمدار اگاه بود که با الفاظ مختصر مفهوم بزرگی را نه تنها تشریح میکرد ، بلکه جانب مقابل را بر قبولی وعملی نمودن آن به نوعی وادرا می ساخت .
عبد الرحیم هاتف زبان ګویا داشت بر زبانها عربی ، انگلیسی ، اردو ، پشتو ودری تسلط کامل داشت از تاریخ وفرهنگ اسلامی وتاریخی مردم کشور سوریه اطلاعات کافی داشت ، او با صحبت وبه بیان مثال ها از شهامت وتاریخ سوریه یاد اوری نمود ، ومثال زنده ای برای حافظ الاسد بیان میداشت ، وحافظ الاسد از معلومات ارایه شده از او ضاع افغانستان ومنطقه وبخصوص روابط افغانستان وشوروی وقت را با دقت گوش میداد ،واز اینکه با دانشمند بزرگی افغانی صحبت دارد ، بسیار استقبال نمود ، مدت ملاقات از نورم تعین شده پرتوکول توسط حافظ الاسد به درازا کشید ، ومن شاهد بودم که صحبت های عبد الرحیم هاتف چه تاثیر را بر حافظ الاسد بعمل اورد .
مرحوم عبد الرحیم هاتف منحیث یک معلم ومدبر ویک سیاستمدار حکیم در ملاقات ها می در خشید.
ملاقت های با سران کشور های اسلامی بی نهایت اموزنده وبا فهم بود .
مرگ جلالتماب عبد الرحیم هاتف ضایعه بزرگی برای مردم افغانستان برای فرهنگیان ، برای دیپلوماسی افغانستان است ، او نه تنها عالم سیاسی ودیپلوماتیک بود ، بلکه در امور دینی مطالعاتی عمیقی داشت. او خبیر در شوون افغانستان بود ، او تاریخ دان وعالم بی مانند بود ، عبد الرحیم هاتف بسیار کوتاه ولی پر معنی صحبت میگرد ، به تاریخ ملل علاقه خاصی داشت ، رفتن به موزیم را دوست داشت ، از همراهی با ان هیچ وخت احساس خستگی به انسان رخ نمیداد. وفات و مرگ او ضایعه جبران ناپذیر برای مردم افغانستان است.
خدواند پاک هاتف صاحب را غریق رحمت نموده جنت فردوس برایش میخواهم وبرای بازمنداگان شان صبر جمیل تمنا دارم . إنا لله وإنا إليه راجعون
شهر برول –کولن کشور جرمنی 20 اگست 2013