هنرمند وهنر موسیقی:
نوشتۀ حميد
خیلی ها در بین مسلمانان به این عقیده اند که موسیقی در اسلام حرام بوده، هنرمندی که به این هنر وابسته باشد مورد غضب و تنفر مردم عامه و خاصه قرار گرفته و حتی آن هنرمند را در جمله طبقات پائین جامعه قرار میدادند بلکه هنوز هم میدهند!.
موسیقی پدیدهء است که جزء زندگی بشر از زمان تولد بوده ( لای لای مادر بطفلش) تا بلوغ و کهولتش که با زمزمه ها، ترنم ها و ضربه های آگاهانه و غیر آگاهانه انگشتان بچیزی، سرود های رزمی و عروسی ، خوانش های شعری با ریتم و صدای خوش ، گوش دادن بموزیک طبیعت چون صدای زیبای پرندگان، شرشر آب و درختان، همراه با قافله عمر بشری در سیر و حرکت است.
جالب است که پیغمبر اسلام حضرت محمد صلی الله علیه و سلم یکی از اسباب شهرت دادن و علنی ساختن عقد ازدواج را بین دو فرد در نواختن دف و دایره تعبیر میکند یعنی موزیکی که در همان زمان عام و جزء زندگی مردم همان عصر بود. پس حد اقل میتوان گفت که موزیک را نباید یکسره چنین ظالمانه زیر ساطور خشم و غضب خود قرار داد. البته که نباید گفت دایره و دهل موزیک حلال ، و موسیقی مدرن ناروا است. زیرا زمانی همین دهل و سرنا و دایره موسیقی مدرنی بودند که در تکامل مهارت های بشری جایش را به چیزهای تازه تر ومدرن تری دادند و این سنت زندگی بشری است که در تغییر و تحول است.
سخن درین است که استفاده از موسیقی بچه شکلی صورت میگیرد ؟. این در مورد هر موضوع دیگر نیز میتواند قابل بحث باشد؛ انگور را که از زمرۀ میوه های بهشتی محسوب میکنند نمیتوان تحریم کرد به این علت که از مواد اساسی تهیه و تولید شراب نشه آور است . حتی عضو بدن انسانی نیز میتواند زیر این قاعده قرار گیرد: یکی از آن بشکل قانونی و مجاز استفاده میکند و دیگری هم بشکل غیر مشروع و زشت. ما و قتی بزشتی کاری حکم میکنیم که انسان را از کار خوب منصرف نماید و یا منتهی به انجام کار بدی شود.
در معارف اسلامی معروف است که داؤود علیه السلام در نواختن توله ( مزمار) معروف و چیره دست بود، و حاشا لله که پیامبری دست به کار حقیری بزند چه خاصه که زشت باشد!
از موسیقی در راههای نامشروع خیلی استفاده شده است و از همین لحاظ عده یی بجای اینکه طریق استفاده از آنرا زیر سؤال برند موسیقی را در کل زیر تحقیق و ضربه قرار دادند که در نتیجه شکل سالم آن بشکل عمده نابود شده و شکل استفاده مذموم آن رشد کرد، خصوصا وقتی عده یی درک کردند که در جمله انسانهای عادی بنظر نمیایند برایشان تحقیر و توهین میشود، و چنین انسانها وقتی خودرا در نظر مردم مربوط بطبقه پائین جامعه دیدند، باکی نکردند اگر با موسیقی خود بکارهای دیگری که از انسان های نیکو توقع آن نمیرود روی آرند زیرا آنان هم با تأسف قبول کردند که در سطح زیرین جامعه قرار دارند.
در جامعه افغانی ما و با تأسف چقدر به انسانهای شریفی که همیشه در پای خوشی ها و غم های ما در صف اول خدمت گذاری قرارداشتند اهانت صورت گرفت و آنهارا چند درجه پائین تر از کرامتی که بدیگر آدمیان قائل بودیم دانستیم ، وصلت و پیوند با آنان را تا حد حرمت شناختیم ، و لو که وی از کار منفی که بوسیله عده یی توسط موسیقی انجام میشد بدور بود که عموما بدور هم بودند. اصلا چه کسی میتواند بگوید استفاده موسیقی بافحشاء زشت است و لی فحشاء بدون موسیقی روا و زیبا !!؟.
میهمانی و نان دادن جزء خصلت های بزرگمنشان و کریمان بوده و هست ، اما اگر همین میهمانی و نان دادن بخاطر تجمع چند انسان فاحش و فاسقی صورت گیرد که در آن محفل اعمال زشت شان را بر پا دارند یقینا که این میهمانی و نان دادن نه کار جوانمردي بلکه به عمل شوم و زننده یی بدل خواهد شد.
آنانی که خودرا مسلمان میدانند باید خوب بدانند که خوبی و بدی در خون و نبض اشیا وجود ندارد بلکه این ماییم که آنرا براه خوب و بد مورد استفاده قرار میدهیم. مگر همین دین نگفته است که انسانها باهم برابر اند مگر آنانیکه کار نیک و شایسته میکنند بحساب همین کار نیکوی خود امتیاز میگیرد؟!. و اگر کار بدی کرد به اساس آن اگر خداوند بخواهد برایش سزای عمل زشتش را میدهد. هیچ کسی زشت و درجه پائین و یا درجه بلند و عالیمرتبه بدنیا نمی آید بلکه این خود انسان است که با کار و روش خود خودرا خوب و یا بد میسازد.
و موسیقی هم میتواند که همچو دیگر کارها، با استفاده معقول و پسندیده آن، انسان را مورد تحسین قرار دهد و یا بر عکس مورد مؤاخذه و ملامتی، اگر از آن بشکل نا درستی استفاده نماید.
روی صحبت ما با کسانی است که خودرا مسلمان دانسته و با فکر و سلیقۀ خود در مورد موسیقی حکم نا روا و غیر منصفانه میدارند بلکه حتی به لبۀ هولناکی قرار میگیرند که انسان هارا بخاطر کسب و حرفه و مهارتهای مباحشان درجه بندی نموده برایش شریف و غیر شریف مگویند. و حتی این صفت را بهر فرد منسوب به آن طائفه و صنف داده صرف نظر از اینکه وی چه عملی دارد و یا چه میکند ویا واقعا کار و پیشه اش بد و ناروا است؟.
در پایان اگر گفت که چه شخصیت های بزرگ اسلامی که به موسیقی علاقه و مهارت داشتند ابوعلی سینای بلخی ، فارابی، امیر خسرو دهلوی ، مولوی معنوی و …
… و از جمله یکی هم هنرمند جوان و نیک سیرت ، خوشنام و خلیق معاصر است که شهرتش دیوار های جغرافیایی، و زبانی را درهم شکسته حتی به آنسوی مرز عقیده پر و بالش را گشود…