فضای سبزکشورراتوسعه می دهيم!
نوشتۀ انجينيروکيل احمد
نهال و درخت نبض زندگي طبيعت، تجديد زيبايي طبيعت و تمديد شكوفايي طبيعت اند؛ نهال و درخت، فيلترمعطر هوا مي شوند و با ذخيرهء حرارت آفتاب در شاخ و برگ خويش و امتزاج آن با برودت شبانه، در نتیجه از بخارات تصفيه شده طبقه يي از هواي شسته و شفاف را به وجود مي آورند كه باعث رطوبت جوي و نزولات آسماني باران و برف مي گردد و در اين تعامل پايدار و دوامدار، همواره زمين را سبز و سيراب نگهميدارد!
در نبود نهال و درخت؛ برعكس، آلودگي هاي جوي افزايش يافته ميزان رطوبت هوا پايين مي آيد و فضاي خشك، باعث قطع بارندگي ها مي گردد و نهايتاْ با افزايش خشكي ها، طبيعت نيز رطوبت و ملايمت خويش را از دست داده براي برف و باران، بارور نمي گردد، هوا با گرد و خاک و انواع دود ها آلوده شده و ادامهء اين روال، روز به روز بر وسعت دشت ها مي افزايد و نبض زيبايي زمين، با خشكيدن آخرين قطره هاي آب، از كار مي افتد و زندگي انسانها به خصوص اطفال را نيز با مخاطره مي آميزد و به كوچ هاي دسته جمعي و خطرات بيشمار زيست محيطي و جابجايي هاي مرگبار اقليمي در جهان، منجرمي گردد!
متاسفانه در سده هاي اخير، قطع جنگلات در جهان و بخصوص در افغانستان، به شكل بي رويه و غيرمسئولانه ادامه داشته و با كاهش فضاي سبز در مجموع، دشت ها رو به گسترش و افزايش نهاده و به خشكي طبيعت انجاميده است؛ طي سه دهه جنگ و جنجال در افغانستان، صدها هزار اصله نهال و درخت در سراسر كشور به خصوص جنگلات و محلات تفریحی، قطع گرديده يا در بخاري ها خاكستر شدند يا در قالب چوبها ، مفت و مجاني به كشورهمسايه و یا داخل کشور، قاچاق شدند.
يكي از مصيبت هاي بزرگي كه دامنگير مردم افغانستان و طبيعت زيبا وگواراي آن است، مشكل سوخت است؛ بسيار گريه آور است كه درقرن استفاده از انرژي آفتابی و هسته اي، مردم افغانستان، مثل قرن حجر، هنوز هم براي سوخت مورد نياز خويش از چوب استفاده مي كنند و سالانه هزاران اصله درخت، قطع و لاري بست وارد بازار سوخت گرديده در خانه ها و نانوايي ها خاكستر مي شوند؛ ساكنين دشت ها و دهات هم، هر بهار و خزان، براي تامين هيزم خويش، به جان جنگلات و نباتات كوه ها و صحراها مي افتند و با تيشه وكلنگ، بيرحمانه ريشه هاي زيبايي و شكوفايي مملكت و طبيعت را قطع مي كنند و كار، به جايي رسيده كه اينك بخش بزرگي از مملكت، روز به روز از جنگل و درخت، برهنه تر شده مي رود و بر خشونت طبيعت افزوده، موجب كاهش نزولات آسماني مي گردد و سال به سال، خشكي و قحطي به ارمغان مي آورد!
با باور به اينكه هر اصله از درخت اين آب و خاك، به منزلهء يك فرد از افراد اين اجتماع است و شكستن و برخاك افتادن هركدام شان، شكستن و برخاك افتادن يك انسان؛ و با توجه به اينكه سوختن چوب يك درخت، مساوي با سوختن استخوان يك انسان است و هردو، فاجعهء بزرگ و جبران ناپذيري براي طبيعت و جهان؛ آيا وقت آن نرسيده كه نمايندگان ملت و مسئولان مملكت، در كنار پرداختن به ديگر مشكلات و مصائب كشور، معضلهء سوخت را نيز مطرح بحث و نظر قراردهند و با طرح استخراج نفت وگاز دست نخوردهء كشور و تاسيس تصفیه خانه های تیل در درازمدت، صنعت نفت وگاز را گسترش دهند؛ تا در ضمن صدور آن به خارج منحيث يك چشمهء بزرگ عايداتي– اقتصادي، داخل كشور را نيز از بلاي بي سوختي و مصيبت نيازمندي، بيرون آورده؛ جلو تجارت چوب سوخت و تحريق طبيعت را بگيرند و با تحريم قطع جنگلات و اشجار، محيط زيست و زندگي را از مرگ تدريجي و روند روبه رشد تخريبي، نجات دهند و زيبايي و شكوفايي كوه و صحراي اين سرزمين را از نو احيا كنند؟
؛ اين نكته قابل ياد دهاني است كه عليرغم آنكه هرساله در فصل بهار، مراسم نهالشاني، بطور سمبليك از سوي مقامات برگزار مي گردد و نهالهاي بيشماري، در سطح شهر نشانده مي شود؛ اما درطول سال، به بهار ديگر نارسيده يا مي خشكند يا گم مي شوند و هزاران اصله نهال که از سوي مردم ، شاروالي،زراعت و سایر نهاد ها به خصوص ولسوالی ها در محوطه هاي شخصي و پاركهاي عمومي غرس مي گردد؛ اما متاسفانه يا توسط بعضي ها كنده و برده مي شوند، يا از بي آبي و بي توجهي مي خشكند و سر از سماورها و بخاري ها در مي آورند و خاكسترشده و بر باد ميروند!
گذشته از نهالهاي جديد، حتي همان درخت هاي به يادمانده از عملکرد گذشتگان به خصوص مرحوم عبدالله ملکیار والی وقت هرات ، نيز طي همين چندسال، خشك شدند؛ پاركهاي شهر، كم كم برهنه گرديدند؛ از انبوه درختان ناجو شهر زیبا هرات و همه ساله کاسته می شود ، تعداد انگشت شماري باقي مانده و از بي آبي ، عدم مراقبت درست و ورود امراض نباتی از کشور های همسایه ، همچنان رو به انقراض اند.
به منظوردستيابي به آرمان هوا تازه و جلو گیری از شدت باد های 120 روزه و ایجاد کمر بند های سبز و درراستاي تحقق اهداف سرسبزی، ریاست حفاظت محیط زیست ولایت هرات برای نخستین بار در تاریخ کشور پلان پنج ساله فضای سبز را طرح و از طریق کمیسون موظف به کنترول و نظارت عملی آن متوسل می شود تا ولایت هرات مانند گذشته یک ولایت آباد و سر سبز از طریق هماهنگی ادارات و موسسات و اشتراک هزاران زن و مرد این خطه باستانی به مسیر شکوفای راه خویش را همچنان به پیماید.
حالا وظیفه ادارات و نهاد هاست که در تطبیق آن کوشا بوده و دین اسلامی و ملی خویش را درقبال غرص و مراقبت درختان از طریق کار های حشر و مردمی ادا نموده تا فضای سبز کشور توسعه داده و همه در سلامت روحی و جسمی حیات مرفع داشته باشند.