خط سیاۀ دیورند
انجنیر فضل احمد افغان.
کانادا: 19 دسمبر 2010 م
در چند هفته اخیر بنابر غیابتم از تلویزیونهای ملی افغانی خارج مرزی جر و بحث های داغ را از طریق کامپیوتر در پروگرامهای وزین تلویزیون پیام افغان شنیدم و هر یک از تحلیل گر گرانقدر و شنوندگان نهایت عزیز از دیدگاۀ خود نظریات را بیان داشتند و بر موضوعات بسیار اساس تماس گرفتند اما جواب که قناعت این بنده عاجز را فراهم کرده باشند نشنیدم یعنی به اصل موضوع که چرا میعاد اصل معاهده خط سیاۀ تحمیلی دیورند را بعضی ها صد سال می گویند و بعضی ها آنرا رد می کنند؟ و یا مفهوم اصلی خط دیورند که در زمان امیر عبدالرحمن خان در 1893م بر امیر و ملت افغان تحمیل شده چه است؟ و چرا 1993م را ختم میعاد معاهده می دانند؟ و یا چرا مناطق اشغال شده را ملکیت افغانستان می دانیم؟ تماس گرفته نشد.
لهذا در این فرصتی که هموطنان عزیز با علاقمندی می خواهند در مورد نظریات خود را ابراز و یا از دیگران بشنوند من نیز وظیفه خود می دانم عرایض شخصی خود را بحضور هموطنان عزیز ابراز دارم و آن اینست که:
1- معاهده خط دیورند حق مالکیت انگلیس را بر مناطق اشغال شده تثبیت نمی کند بلکه خط فاصل بین دو طرف معامله برای تجاوز بر یکدیگر است.
2- ساحه جدا شده حیثیت اجاره را در مقابل تادیه 18 لک کلداردر هر سال دارد نه خرید مناطق اشغال شده.
3- به اساس قوانین وضع شده انگلیس در هند در قراردادها و معاهدات ضرورت به تعیین اعتبار معاهده نبود یعنی هر اجاره دار و یا کرایه نشین در مقابل تأدیه مبلغ تعیین شده. مالک جای داد حق مالکیت خود را بر ملک خود برای صد سال از دست می داد و حتی محاکم عدلی نمی توانست در مورد اقدامی نماید مگر آنکه اجاره دار و یا کرایه نشین مبلغ تعیین شده اجاره و یا کرایه را نمی پرداخت و یا به خواست خود آنرا ترک می گفت. و حتی مالک حق ازدیاد اجاره و یا کرایه را نداشت ولو اگر نظر به شرایط وقت اجاره و یا کرایه بلند هم می رفت. بخاطر دارم که دیپلوماتهای مقیم در هند الی بیست وسه سال قبل از این قانون غیرعادلانه استفاده و نمایندگی های سیاسی و تجارتی وقتی منزل را برای کارکنان خود به کرایه می گرفتند با تبدیل شدن یک عضوه فوری به عضوه جدید بدون تزاید کرایه تسلیم داده می شد. انگلیسها عین معاملات اجاره را با شهزاده نشینان هندوستان و همچنان با هندیهای اصلی امریکا و کانادا نیز کرده اند که در هند با ترک انگلیسها سرحدات تعیین شده شهزاده نشینان در هم ریخت و نیز در امریکا و کانادا هندیهای شان با اقامه دعوا با ختم صد سال ملکیتهای خود را تصاحب می شوند.
با تذکر مطالب فوق به این نتیجه می رسیم که:
1- چون معاهده در مقابل تادیه مبلغ 18 لک کلدار در هر سال بود لهذا با قطع مبلغ متذکره معاهده نیز از تاریخ قطع مبلغ متذکره اعتبار ندارد.
2- چون انگلیسها خود منطقه را قبل از صد سال ترک گفته اند لهذا حق ملکیت به مالک اصلی آن که افغانستان است تعلق می گیرد.
3- چون خط دیورند یک خط فاصل برای تجاوز افغان و انگلیس بر یکدیگر بود و با اخراج انگلیس موضوع تجاوز به طرف معامه که انگلیس بود رفع گردید لهذا معاهده از تاریخ اخراج انگلیسها از هندوستان بکلی اعتبار ندارد و باز هم ساحات اشغال شده به مالک اصلی آن که افغانستان است تعلق می گیرد نه به پاکستان.
در اخیر با توضیحات فوق به تأکید عرض می دارم که تمام مناطق اشغال شده افغانستان در ماورای خط سیاه و تحمیلی دیورند به دلایل فوق مربوط به افغانستان است حال حق تصمیم نهایی مربوط به ملت نجیب افغان و خواهران و برادران پشتون و بلوچ که در ماورای خط دیورند قرار دارند می باشد نه از من و برادر و یا خواهر دیگر موضوع باید بسیار عاقلانه با درک شرایط وقت معاهده و شرایط امروزی در افغانستان، منطقه و جهان با تفاهم در یک کانفرانس بین المللی بشمول نمایندگان واقعتی ملت افغانستان و برادران و خواهران پشتون و بلوچ ماورای خط دیورند تصمیم گرفته شود.
ومن الله توفیق