حکمت وفلسفه ی شب قدر

آیا میدانستید؟

﴿حکمت وفلسفه ی شب قدر﴾

آیا میدانستید؟

﴿حکمت وفلسفه ی شب قدر﴾:

(بخش چهارم)

در سه بخش قبلی در مورد حکمت این شب بیمانند مفصلاً صحبت کردیم و دانستیم که منحیث یک مسلمانِ روزه دار، جهت احیای این شب تا حد توان سعی کنیم تا مورد رحمت الله تعالی قرار گیریم.

زنی که در حیض است می تواند تمامی عبادات را جز نماز و روزه و اعتکاف در مسجد و طواف را انجام دهد، از عایشه رضی الله عنه روایت شده که گفت:

«کَانَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم إِذَا دَخَلَ الْعَشْرُ شَدَّ مِئْزَرَهُ وَأَحْیَا لَیْلَهُ وَأَیْقَظَ أَهْلَهُ». (بخاری: ۲۰۲۴)

هنگامیکه دهه آخر رمضان، فرا می رسید، رسول الله صلی الله علیه وسلم کمرش را محکم می بست (از همسران، دوری می گزید) و شب خود را با عبادت، زنده نگه می داشت و خانواده اش را نیز بیدار می کرد.

در این حدیث به (وَأَحْیَا لَیْلَهُ = شب زنده داری و احیاء کردن) اشاره شده، و شب زنده داری فقط مخصوص نماز خواندن نیست، بلکه شامل تمامی عبادات می شود، چنانکه حافظ ابن حجر در مورد «وَأَحْیَا لَیْلَهُ» گفته: یعنی بوسیله طاعت (خداوند متعال) شب زنده داری کند.

و امام نووی فرموده: یعنی شب خود را با نماز و ﴿غیر نماز﴾ سپری کند.

هر چند شکی نیست که نماز از دیگر عبادات در شب قدر افضلتر است، چنانکه پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند:

«من قام لیله القدر إیمانا و احتسابا غفرله ما تقدم من ذنبه».

«هرکس در شب قدر از روی ایمان (به امید ثواب خدا) و امید دریافت اجر و پاداش، قیام کند گناهان (صغیره) او بخشوده می‌شود». بخاری (۱۹۰۱) ، ومسلم (۷۶۰ ).

تقرب به الله سبحانه و تعالی سرچشمه ی ساير فضايل و كمالات انسانی است.

در تعالِی و رشد آدمی خلوص نيت و قرب الهی نقش اصلی دارد و چه بسا با يك عمل كوچك اما به انگيزه ی رسيدن به جوار الهی، بيش از سال ها عبادت رشد و بالندگی و شكوه حاصل شود،

راه وصول و تقرب به الله تعالی در عبوديت و بندگی و اطاعت اوامر الهی است و گرنه ابليس نيز حاضر بود تا پايانِ حيات دنيوی، الله تعالی را عبادت نمايد ولی مطرود گرديد زيرا الله سبحانه و تعالی از او اطاعت امر الهی را (در سجده بر آدم) می خواست نه عبادت او را و از همين رو عبادت و شرايط آنها توقيفی و تعبدی است.

الله سبحانه و تعالی بهتر از هر كس می داند راه وصول و تقرب به او چيست و چگونه می توان به او نزديك شد، و لذا اگر تخفيفی در تكاليف دينی قائل شد، چيزی را شرط قرار داد و يا از چيزی نهی فرمود، بر اساس مصالح و اصولی است كه بسياری از آن ها فراتر از توان درك عقلی بشری است،

اما آن چه كه به طور مسلم ارزش آفرين و منبع برای كسب ساير فضايل انسانی است، اطاعت از اوامر الله سبحانه و تعالی مي باشد.

بنابراين اگر زنان در اين ايام نماز و روزه به جای نمی آورند و يا حق حضور در مساجد و اماكن مقدسه را ندارند، به دليل اطاعت امر الهی عمل به وظيفه كرده است و لذا نمی توان گفت از كسب فضايل محروم شده اند.

اين درست مانند دو مرد يا دو گروه از مردانی را مي ماند كه وظايف متفاوت دارند!

يكی به روزه داری، شركت در جهاد، پرداخت زكات و انفاق به محرومين موظف است و ديگری به دليل بيماری و ناداری از آن معاف می باشد، آيا مي توان گفت كه گروه دوم از دست يابي به كمال معنوي محروم اند؟

پس هرچند که زن حائض از اعتکاف در مساجد و نمازخواندن نهی شده است، اما او می تواند شب قدر را با دیگر عبادات احیاء کند، مانند:

۱- خدمت روزه دارانِ دیگر در این شب، عبادت محسوب میشود.

زنی که با محبت خاص برای خانواده اش آب برای وضو تهیه میکند، غذا و طعامی برای شان تهیه میبیند، بدون شک که در اجر شریک بوده، در احیای شب قدر از اوامر نیک محسوب میشود.

۲- ذکر:

ازجمله تسبیح و تهلیل و تحمید و همانند آنها،

مثلاً گفتن:

﴿سبحان الله ، والحمد لله ، ولا إله إلا الله ، والله أکبر ، وسبحان الله وبحمده ، وسبحان الله العظیم﴾ و دیگر اذکار، همه احیای شب قدر حساب میشود.

۳- استغفار : ( استغفر الله ) .

زن حائضه میتواند در این شب از خالق مهربان طلب مغفرت کند و فرشتگانی که بزمین نزول میکنند شاهد استغفار و اذکار او شده، برایش آمین میگویند.

این بهترو احسن است از آن زنانی که در خواب اند و بر اینکه خون ریزی دارند، و یا در حیض اند، خودشان را برائت داده، و حتی نیتِ برخاستن در نیمه شب را هم ندارند.

۴- دعاء :

تا جایی که می تواند دعا کند و خیر و نیکی دنیا و قیامت را برای خود و خانواده اش از الله سبحانه و تعالی طلب کند، چرا که دعا از افضلترین عبادتهاست، چنانکه پیامبر صلی الله علیه وسلم در مورد آن فرموده:

«الدعاء هو العباده».

دعا عین عبادت است. ترمذی (۲۸۹۵).

بنابراین زن حائض می تواند شب قدر خود را با اینگونه عبادات زنده نگه دارد و از این شب بابرکت استفاده مفید کند.

هیچ قدرتی نمیتواند یک زن حایضه را از دعا کردن در شب های دهه ی اخیر متوقف سازد.

این حق وی است و میتواند برخیزد، خودش را تمیز کند، ولو در حیض هم باشد، وضو بگیرد، و با مناجات و اذکار دست دعا را بدرگاه خالقش بلند کند.

بیماری ماهيانه ی زن يك نوع حرج و زحمت است و به دليل پديد آمدن همين وضعيت روانی خاص، زن نمی تواند در حال نماز توجه ی دقيق و آرامش و طمانينه و طهارت لازم را داشته باشد، در حالی كه نماز گفتگوی بنده و راز و نياز او با الله سبحانه و تعالی است كه بايد در نهايت دقت و آرامش و طهارت انجام گردد،

بر همين اساس است كه از نظر بينش اسلام زن آزاد است كه به وسيله ی ذكر و دعا رابطه اش را با خالقِ مهربانش حفظ كند و هنگام وقت نماز، ‌خود را پاكيزه نموده، وضو گرفته رو به قبله بنشينند و به دعا و مناجات با الله تعالی پردازد..

به اين ترتيب كاستی ارتباط معنوی با الله سبحانه و تعالی در اين ايام جبران می گردد.

در بخش بعدی، ان شأ الله، فردا، در مورد ملاحظاتِ شب قدر توسط سازمان فضائی امریکا و مشاهده ی تغییراتِ فاحش در حرکات و انوارِ اجرام سماوی، مبحث جالبی را خدمت شما عزیزان تقدیم خواهم کرد.

پس با ماباشید و این مبحث جالب را از این صفحه از دست ندهید.

عزیزان گرانقدر:

لطفاً این مضامین خیلی مهم و حیاتی را با تمام خانواده، اقارب، دوستان، و همکاران تان شریک سازید، و در رشد فکری، عقیدتی، ایمانی و وجدانی همنوع تان اقلاً یک امر خیری را، مایه ی حصولِ صدقات جاریه ی تان سازید.

جزاکم الله خیراً!

ا.ج.ع

پنجشنبه، بیست و پنجم ماه مبارک رمضان ۱۴۳۷

سی ام جون ۲۰۱۶

www.facebook.com/meydanestid